Werkgeluk loopt tegen de lamp
Zowel privé als zakelijk heb ik genoeg om handen deze zomer. En omdat beide in deze fase van mijn leven behoorlijk door elkaar heen lopen, krijg ik al zwoegend zomaar voor ogen hoe werkgeluk tegen de lamp loopt.
Het begon een week of wat geleden bij een opdrachtgever. Multinational, een afspraak bij corporate op het hoofdkantoor. Op weg naar de receptie om de aankomst van mijn collega en mij te melden, staan er in de gang 3 man. Een om het afzethekje op te zetten en te bewaken, een om de ladder vast te houden en een om een kapotte lamp te vervangen.
“Duur lampje wel…" zeg ik tegen mijn werkmaatje. Zeker als je bedenkt wat hieraan is voorafgegaan: het vastleggen van een incident (er is een lampje kapot), het aanvragen en aansluitend via het magazijn geleverd krijgen van het materiaal (een nieuw lampje), en het inroosteren van de 3 facilitair medewerkers. En duur als je bedenkt wat er nog geregistreerd moet worden als die 3 mannen straks het nieuwe lampje uiteindelijk hebben ingedraaid: aangeven hoeveel tijd ze daaraan gespendeerd hebben, melden of er zich bij de uitvoering nog voorvallen hebben plaatsgevonden, verantwoorden hoe de afvoer van het oude lampje heeft plaatsgevonden en (we zijn aan het afronden hoor…😃) de afmelding inclusief evaluatieverslag van het complete ‘lamp-vervang-project’.
Los van de kosten voor 1 nieuwe lampje vroeg ik me vooral af wat de drie werknemers ervaren hadden, of dat ergens in de buurt kon komen van een vorm van werkgeluk. Vier dagen later, in mijn privéwereld, want mantelzorg: ik meld me wederom voor een afspraak. Nu bij een zogeheten zorgvilla. Om te kijken of deze geschikt is voor de verzorging van mijn hoogbejaarde, dementerende ouders.
Geen receptiebalie te bekennen. De huiskok doet de deur voor me open en loopt gezellig babbelend met me om me voor te stellen aan hoofdverpleegkundige Saïd. Die mij vertelt dat hij en zijn collega’s voor de dementerende bewoners maar 1 huisregel kennen: dat wat ze thuis gewend waren, kan in zorgvilla Steinenburgh ook. Thuis om 11.00 ’s morgens glaasje sherry? Oké, doen we hier ook. Voorheen thuis tot half drie ’s nachts tv kijken? Ja prima toch, vooral hier ook doen.
Omdat het werkgeluk van de zorgvilla medewerkers mij bepalend leek voor de kwaliteit van de zorg aan mijn ouders, vroeg ik: “hé Said, en jij zelf? Hoe vind jij het om hier te werken?“. Toeval kan het haast niet zijn, dat Saïd me gaat vertellen over het vervangen van een lamp:
“ik werk hier nu ruim een jaar, Evert. Voorheen zat ik bij een grote landelijke ouderenzorgverlener: echt veel rapporten, veel procedures, veel aanvragen en de kleinste dingen over heel veel schijven. Veel managers ook vooral. Het voelde daar elke werkdag alsof ze me de adem wilde ontnemen met benauwende protocollen, met verstikkende regeltjes… Hier is het omgekeerd, weet je? Vanmorgen kwam ik om 7:00 uur binnen, zag dat er ’s nachts op de gang naar de gemeenschappelijke huiskamer een lamp kapot was gegaan en ben ik na het ontbijt van de bewoners op mijn fiets gestapt".
Nieuw lampje gehaald, trappetje gepakt, ouwe lampje eruit en nieuwe lampje erin en klaar. Bonnetje ingeleverd en we konden weer verder met een goed verlichte gang. Nou ja, dat is het dus waarom ik het zo leuk vind hier te werken. Geen management gedoe, normaal doen en doen wat je denkt dat gebeuren moet. Lucht en ruimte ervaren, simpelweg omdat we onderling met z’n allen vertrouwen krijgen en geven… Ik wist wel genoeg eigenlijk. In Steinenburgh ging de leefwereld voor de systeemwereld. Ik hoefde enkel nog te weten wanneer mijn ouders hun intrek konden nemen…
"Het voelde daar elke werkdag alsof ze me de adem wilde ontnemen met benauwende protocollen, met verstikkende regeltjes…"
Door elkaar lopende werk- en privé voorvallen maakten me duidelijk dat werkgeluk enkel dan ervaren kan worden, als we met organisaties terug gaan naar wat de bedoeling is. Weg van onnatuurlijke management-logica, terug naar ervaren relatievertrouwen. Waar dan nog steeds afspraken en regels bij horen; zolang systemen de bedoeling maar dienen en medewerkers zich handelingsvrij voelen.
Wouter Hart schrijft daar ophelderend over in zijn boek ‘Verdraaide Organisaties'. Over organisaties die zijn ‘verdraaid’ zodra de natuurlijke principes van organiseren verloren zijn gegaan onder een lawine van technocratische managementlogica. Het boek laat zien hoe je betere resultaten kunt behalen, op een manier die nog geld bespaart ook (al zou het maar zijn om te besparen op de nieuwe lampjes op de gang, nietwaar?).
Hoe je als medewerker je leefwereld meer lucht en ruimte kunt inblazen lees je in mijn nieuwe boek “Houd je Feedback!, zelfregie op het Goede Gesprek''. Het boek heb ik bewust in een provocatieve stijl geschreven. In de hoop dat daar waar het gaat om de zin en de onzin van werkgeluk, er bij zowel managers als medewerkers lampje gaat branden...
